Slapen in de woestijn en nog veel meer avontuurlijke uitjes in Zuid-Marokko
Als je aan reizen naar en door Marokko denkt, dan zie je je gezin toch op een dromedaris door de eindeloze woestijn rijden onder een stralend zonnetje? Precies dat doen wij ook! Maar weet je dat er nog veel meer leuke uitstapjes te maken zijn in Zuid-Marokko? Wij zetten er een aantal voor je op een rijtje!
Spelen in een enorme zandbak die Sahara heet
Aan het einde van de middag komen we aan bij onze overnachtingsplek aan de rand van de Sahara. Wat een enorme zandbak! Terwijl Barry incheckt storten de kinderen zich in het zand. Hoewel we toch echt in Marokko zijn en niet in Egypte, beginnen ze een piramide te bouwen. We zijn mooi op tijd voor een avondwandeling door de zandduinen om te genieten van de wonderschone zonsondergang. Onze kinderen hebben -op wat uitstapjes bij Kasbahs onderweg na- de hele dag in de auto gezeten en moeten duidelijk hun energie kwijt. Ze hebben totaal geen oog voor al het moois om hen heen en rollen al schaterlachend samen van een duin naar beneden. Op hun manier genieten zij net zo hard als wij van deze betoverende plek.
Als je voor één nacht met de dromedaris de woestijn in gaat, vertrek je meestal pas een uur voor zonsondergang. Voor ons is dat heerlijk, want tot halverwege de middag hoeven we niks vandaag! Voor ons hotel ligt dus die gigantische zandbak en de kinderen verheugen zich er enorm op om er de hele dag in te spelen. Ze mogen een slee pakken en daarmee van de duinen sleeën. Geweldig natuurlijk, sleeën zonder sneeuw! Helaas glijdt zand niet zo goed als sneeuw en moeten ze de slee zowel naar boven als beneden trekken. Toch hebben ze een enorme lol samen. Na een tijdje gebruiken ze de slee, geïnspireerd door de verkopers die te pas en te onpas hun waren aan ons willen verkopen, om een winkel mee te maken. Er wordt allerlei rommel uit de woestijn opgeraapt zoals lege blikjes, stukjes kabel, flesjes, stenen en in de slee uitgestald. Tegen half vier rijden we naar het postkantoor waar we opgehaald worden voor onze trip naar de woestijn.
Op de dromedaris de woestijn in
Eindelijk is het zover, we gaan de dromedarissen ontmoeten! Tegen vijf uur komen we na een hobbeldebobbel rit in de 4×4 aan bij Hassan van de dromedarissen. Er liggen er vier op een rij op ons te wachten, maar hij ziet meteen dat dat er twee te veel zijn. Onze kleuter gaat met Barry op de dromedaris en de peuterdochter mag voor mij zitten. Al snel wordt duidelijk dat we niet de enig zijn vanavond. We zien tientallen grotere en kleinere karavanen door de woestijn gaan. Dat maakt het wat minder romantisch dan tien jaar geleden toen we met onze groep door een bijna smetteloze Sahara reden. De zon zakt al vrij snel en kleurt het zand steeds dieper rood. Onze kinderen vinden het fantastisch. Ze babbelen en zingen volop en stellen vele vragen. Na een klein uurtje houden we halt bij een redelijk sporenvrije duin. We stijgen af en mogen zelf omhoogklimmen om van de zonsondergang te genieten. Het is een hele klus om boven te komen, zeker met een peuter die weigert zelf te lopen. De omgeving is druk, maar prachtig en de rode gloed van de ondergaande zon zet de woestijn in vuur en vlam.
Onze dromedarissen zijn niet van die gehoorzame types. Terwijl alle andere viervoeters in de wijde omtrek keurig blijven liggen en op hun berijders wachten, staan die van ons het enige struikje in de wijde omgeving kaal te eten. De kinderen vinden het geweldig, twee ongehoorzame dromedarissen! Hassan heeft blijkbaar haast, want hij zet de sokken erin als we weer zijn opgestegen. We halen vele karavanen in en arriveren zo’n beetje als eerste bij ons kamp. Het kleinste in de omgeving en daar zijn we blij om. Een dubbele rij lampions staat gastvrij op ons te wachten en geeft het pad naar de tenten aan waar we welkom worden geheten door een man met een enorme tulband. Hij wijst ons onze ruime tent met maar liefst zeven veldbedden. Daarna wordt ons thee aangeboden en ontmoeten we de medekampbewoners. Onze zoon sluit meteen vriendschap met de twee zoontjes van een Italiaans gezin. Hij heeft energie voor tien en rent in het donker door het kamp met de twee broertjes in zijn kielzog. De taal van spelen is gelukkig universeel! Zij hebben geen last van de kou die zich al snel na het invallen van de avond om ons heen wikkelt. Gelukkig eten we in een grote tent en wordt daarna het kampvuur aangestoken. Een aantal personeelsleden grijpt een muziekinstrument en al snel klinken er fijne Berberseklanken onder de duizenden fonkelende sterren die aan de heldere hemel staan. Ook al zijn onze kinderen uitgeput, ze genieten dicht tegen ons aangedrukt volop van deze unieke, sprookjesachtige avond.
Tips voor een overnachting in de woestijn
De temperaturen in de woestijn lopen ontzettend uiteen. Waar het overdag 40 ̊ kan zijn, kan het in de nacht afkoelen tot het vriespunt. Houd hier rekening mee met je kledingkeuze. Reis je bijvoorbeeld in de winter, dan voel je de temperatuur al kelderen zodra de zon achter de zandduinen verdwenen is.
- Neem tijdens een rit op een dromedaris in de schemering een warm jasje of vest mee
- Zorg voor een lange broek en dichte schoenen, door het gehobbel-de-bobbel schuren de dekens waarop je zit
- Als het in je bagage past, neem dan zeker in de winter een slaapzak mee voor de overnachting in de woestijn, daar zul je geen spijt van krijgen. Heb je geen ruimte, dan is een lakenzak al fijn, ook voor de andere seizoenen
- Is je kind bang in het donker, zorg dan voor een klein lichtje op batterijen. In de tenten is licht, maar dit is zo fel dat je er niet van kunt slapen
- Tijdens je uitstapje in de woestijn neem je alleen het hoognodige mee, denk aan pyjama, tandenborstel, klein handdoekje, evt. luiers en toebehoren, een verschoning voor bij een ongelukje en schoon ondergoed. Als je weer terug bent in de bewoonde wereld heb je gelegenheid om te douchen bij de auberge waar je auto staat
- Een powerbank om je telefoon op te kunnen laden is ook handig. Er is licht in het kamp, maar stopcontacten ontbreken
Boek je je reis bij Kleine Wereldreiziger, dan kun je voor een luxe upgrade -ja dat kan- kiezen. In dat geval slaap je in een groter kamp met ‘echte’ bedden, een badkamer én wifi! In het kleine, knusse kamp waar we standaard overnachten is overigens een gezamenlijk toilet en stromend water. Niet heel luxe, maar zeker avontuurlijk en goed te doen voor één nachtje!
Op avontuur door de Dades vallei
Tijdens ons verblijf in de Dades vallei gaan we met een gids op ontdekkingstocht in de omgeving. Met onze auto zetten we koers naar het begin van de kloof met de naam ‘The Monkeys Fingers’. Het eerste stuk voert ons over heuveltjes die de akkers van elkaar scheiden. Het is duidelijk winter. De bomen zijn kaal en de lucht voelt fris. Hier is de zon vandaag nog niet geweest en dat merk je. Toch zijn we door de wandeling opgewarmd voor
we de kloof in gaan. Daar wacht het echte avontuur. We moeten klimmen en klauteren, via planken over de bergbeekjes, onder en over grote rotsen heen en één keer kruipen we op handen en knieën onder een laaghangende rots door dit is echt survivallen! Niet alleen wij, maar ook onze kleuter vindt het geweldig! De peuter ook, maar die is te moe om zelf te lopen. Door de avontuurlijkheid van het eerste deel van de wandeling, moeten we haar op de arm dragen, op de rug is hier niet mogelijk. Soms zijn de stukken zelfs zo steil, smal of hoog dat we de kinderen moeten overhevelen. Deze wandeling kun je niet zonder gids maken en al helemaal niet met jonge kinderen.
We klauteren uit de kloof omhoog en wandelen de zon in die de aarde al aardig weet te verwarmen. Het uitzicht is fantastisch! We zien de roodgele bergen waar we doorheen lopen en in de verte de reuzen van zo’n 4000 meter hoog met sneeuw op de top. Na iedere bocht verandert het uitzicht tot we onder ons de Dades vallei en de kloof zien waar de tocht begonnen is. Als we bijna bij het dorpje aan de voet van een heuvel zijn, komt ons een man met een ezeltje tegemoet gelopen. Deze is bestemd voor onze kinderen. Vanaf de rug van de ezel genieten ze van de hobbelige rit door een gehuchtje. Dit is zo’n dorpje, zoals een Marokkaans plaatsje hoort te zijn: kinderen komen nieuwsgierig uit de huizen gerend om naar ons te kijken, vloerkleden hangen buiten te luchten, oude verrimpelde vrouwtjes passen op uberschattige geitjes en het leven is goed. Bij een oude Kasbah houdt het ezeltje halt. Vanaf hier mogen de kinderen weer zelf lopen, want het dier kan niet over de smalle paadjes door de velden. Het laatste stukje gaan we dus weer langs de akkertjes en een snelstromende rivier. Wat is dit een prachtige wandeling, een regelrechte aanrader!
Wandelen tussen de hoge wanden van de Todra kloof
Onderweg van de Dades vallei naar de Todra kloof stoppen we na Tinerhir op een enorm parkeerterrein met een mooi uitzicht over een palmoase en uit leem getrokken dorpjes. Hier wordt van alles te koop aangeboden en kun je met dromedarissen op de kiek. Wij genieten vooral van het geweldige uitzicht. Na wat slingerweggetjes door dorpjes wordt het steeds drukker. Tien jaar geleden hebben we hier overnacht en we willen kijken of we het hotel dat in de kloof ligt nog herkennen. Ja hoor, gevonden aan het begin van de kloof! Al was het er toen verlaten en nu wemelt het er van de toeristen. Het is vrij lastig om een parkeerplaats te vinden en dan is het dus laagseizoen nu wij er zijn. Wil je hier in een drukkere periode wandelen, zorg dan dat je hier vroeg in de ochtend of in de namiddag bent, want dan zijn de bussen met toeristen meestal weg. De wanden van de kloof zijn hier overweldigend, wat prachtig is het toch! We voelen ons nietig tussen de hogen wanden. In de kloof stroomt een riviertje dat je via verschillende stapstenen kunt oversteken, dat is feest voor de kinderen! We wandelen een stukje de kloof in en proberen alle kleuter- en peutervoeten droog te houden. Dat is nog best een uitdaging. De Todra kloof is voor ons geen eindbestemming. Wij wandelen hier op doorreis. We lopen dezelfde route heen en terug en na een half uurtje benen strekken rijden we verder naar de volgende bestemming.
We vinden de afwisseling in Marokko geweldig met ons gezin. Het ene moment is het genieten in Kasbahs en Ksour en het andere moment sta je in de woestijn of loop je in het drukke Marrakesh.
Dwalen door een spookstadje in de Ameln vallei
Onze gids Mohammed staat om tien uur klaar in de lobby om met ons op pad te gaan. Hij neemt ons mee om ons zijn geboortedorp in de Ameln vallei te laten zien. Het oorspronkelijke dorp ligt hoger dan waar de mensen nu wonen. Zo’n beetje in de jaren 80 van de vorige eeuw zijn de bewoners hun huizen wat dichter bij de doorgaande weg gaan bouwen. De oude huizen zijn nu verlaten en zien er vervallen uit. Over honderd jaar zullen ze waarschijnlijk compleet verdwenen zijn. Dat komt doordat ze, net als de Kasbahs die we de laatste weken gezien hebben, gebouwd zijn uit modder, stro en hout. Veel huizen hebben wat reparatie nodig na een flinke regenbui. Doe je dat niet, dan zal het huis langzaamaan vergaan -lees wegspoelen- en instorten. Met onze peuter bij Barry op de rug en de kleuter een eindje voor ons uit, wandelen we langs een waterreservoir, irrigatiekanalen, door dadelpalm- en olijfboomgaarden, langs gekleurde huisjes en klimmen zo langzaam naar het spookstadje.
Onderweg bezoeken we een traditioneel Berberhuis dat dienstdoet als museum. Het wordt gerund door een Berber en zijn blinde vader. De rondleiding begint bij de stallen onder in het huis. Daarna gaan we naar de keuken en slaapvertrekken, we leren dat een baby in een soort schepnet in de vorm van een vis slaapt dat aan het plafond hangt. Dit zodat in de zomer de schorpioenen er niet bij kunnen komen… SCHORPIOENEN!! Uh daar had ik dan weer niet bij stil gestaan dat die hier ook leven… Vanaf het dakterras heb je een fantastisch uitzicht over de vallei en het dorpje onder ons. De gids laat onze kinderen een oud slot openmaken en ze merken dat dat nog helemaal niet zo makkelijk is. We gaan door naar de gastenkamer. Deze was alleen bedoeld voor de mannen bij speciale gelegenheden. Nu mogen we allemaal binnenkomen en wordt de thee op de traditionele manier voor ons klaargemaakt. Zelfs van de enorme klont suiker wordt met een klein hamertje een stukje afgehakt. De kinderen vinden het geweldig om te zien, zeker als ze een koekje bij de mierzoete drank krijgen.
Na het museum gaat de tocht verder door het verlaten deel van het dorp. De cactussen beginnen steeds meer terrein te winnen binnen de oorspronkelijke muren van de woningen en zijn af en toe zo hoog dat ik er nauwelijks overheen kan kijken. We genieten van de wandeling door dit prachtige dal en het is jammer dat we na ruim drie uur lopen weer bij de auto terug zijn.
Beklim de beschilderde rotsen van Jean Verame
Een paar kilometer voorbij Tafraoute kun je ze vinden, de gekleurde rotsen van Jean Verame. We verlaten de verharde weg en volgen de bordjes een zandweg op. In een prachtig futuristisch landschap zie je ze van een afstand al liggen. De met name rode, gele en blauwe rotsen knallen onnatuurlijk fel uit de bruine omgeving. Het zandpad voert ons langs de in 1984 gekleurde kunstwerken die dus oorspronkelijk van hun laagje verf zijn voorzien door de Belgische kunstenaar Jean Verame. Onlangs zijn ze opnieuw gespoten, maar zoals we begrijpen, niet in de originele kleuren. Het is een bizar schouwspel en de kinderen vinden het fantastisch om ertussen te wandelen en op te klimmen. Dat doen we dan ook. Je kunt je hier prima een tijdje vermaken. Neem een picknick mee en laat dit bizarre, maar fotogenieke schouwspel op je inwerken!
