Sloten, op avontuur in het kleinste Elfsteden stadje

Tijdens een vakantie of weekendje weg naar Zuidwest Friesland met je gezin mag een bezoek aan minimaal één Elfsteden stadje niet ontbreken als je het mij vraagt. Wij hebben al meerdere stadjes gezien die beroemd zijn door de bijna 200 kilometer lange beroemde tocht der tochten: de Elfstedentocht. Allemaal hebben ze hun charme en zijn ze leuk voor een stedentrip in Waterland van Friesland. En dat geldt zeker voor het kleinste stadje van de Elfsteden: Sloten.

Sloten, het kleinste Elfstedenstadje van Friesland

Sloten ligt in Waterland van Friesland en mag zich het kleinste Elfstedenstadje van Nederland noemen. In Zuidwest Friesland liggen trouwens nog 6 andere Elfsteden stadjes: Sneek, Ijlst, Bolsward, Workum, Hindeloopen en Stavoren. Deze plaatsen hebben allemaal stadsrechten – hoe klein ze ook zijn – en ze zijn vanwege hun charme en historie leuk om te bezoeken kan ik je vertellen. Sloten is een schatje volgens de Friezen en ik moet ze gelijk geven. Wat een dotje is dit vestingstadje dat vroeger een zeer belangrijke strategische ligging had aan de waterweg van de voormalige Zuiderzee en de Hanzesteden aan de IJssel.

Dat Sloten in vroeger tijden belangrijk was kun je nog steeds terugzien aan de inrichting van de stad. Een brede waterweg en brede straten aan weerszijden van de waterweg die door de stad loopt. Het stadje heeft een magische aantrekkingskracht op onze peuter. Hij sprint over de bruggetjes en geniet van het uitzicht dat hij heeft. Zo ontzettend leuk om te zien! Onze kids zijn sowieso dol op dit soort stadjes net als wijzelf.

Museum Sloten

We starten onze stedentrip in Sloten bij Museum Sloten, nadat we onze auto gratis hebben geparkeerd aan het water direct bij binnenkomst in het stadje. Vanaf de parkeerplaats lopen we in een paar minuten naar hartje centrum van Sloten. Alles is hier klein en op loopafstand, perfect voor de kleine beentjes van onze peuter. In het centrum is Museum Sloten gevestigd in het voormalige stadhuis dat dateert uit de 18e eeuw. Via de kleurrijke bekleedde trappen van het museum komen we in de raadszaal op de eerste verdieping. De kinderen krijgen een puzzel en we worden bijgepraat over de historie van Sloten.

Onze oudste van 8 jaar luistert vol aandacht mee als we uitleg krijgen over de ‘sipelstêd’, oftwel de ‘uistad’. Sloten heeft deze naam te danken aan haar vorm die veel wegheeft van een ui. Ook vindt hij het interessant om te horen dat de straten van Sloten in de kern het breedst zijn en de gebouwen het grootst en meest belangrijk.

Het is tijd om op pad te gaan en om een stadswandeling in combinatie met een speurtocht met onze kinderen te maken door het historische centrum van Sloten. Op naar onder andere de korenmolen, de Lemsterpoort, de fontein, mooie gevels, de haven en… de Mallemok!

Speuren en ontdekken in de schattige straatjes van Sloten

Gewapend met een speurtocht en een gids die veel te vertellen heeft en ons meeneemt door dit kleinste Elfstedenstadje gaan we op pad. Een rondleiding met een gids of de enige echte stadsomroeper van Sloten is echt een aanrader, je komt zoveel meer te weten over een historische plek als deze en ziet zoveel meer. We tellen huizen, speuren naar trapgevels, halsgevels, klokgevels en maken kennis met de term ¨brêgewipper¨. Juist ja, in het Nederlands vertaald: bruggenwipper. Degene die ervoor zorgt dat de brug open en dicht kan. Verder ontdekken we de waslijnen aan de rand van Sloten die tegenwoordig nog steeds gebruikt worden. Vanwege de ruimte, de zon en de wind is het ideaal om je was hier te laten drogen (en bleken) in het zonlicht. Wat een leuk gezicht!

Slenteren door Sloten en genieten van de geveltjes is al leuk. Maar door de speurtocht leren we zoveel meer over dit leuke stadje. We nagelen Lucas nog even aan de schandpaal en tellen gevels. Onze 8-jarige leert zo echt om te kijken en het is daardoor een live geschiedenisles. De straten in Sloten zijn trouwens buggy-proof, we kunnen met onze Bugaboo Ant goed uit de voeten.

De Lemsterpoort en Korenmolen de Kaai

Toen de poorten van Sloten overbodig waren geworden, zijn ze afgebroken. Doodzonde als je het mij vraagt, maar gelukkig zijn de Sneker- of Woudsenderpoort en de zuidelijke of Lemsterpoort aan de slooppartij ontsnapt. Als je vanuit Lemmer komt varen dan heb je echt een fantastisch uitzicht op de Lemsterpoort en Molen de Kaai, voorheen Korenmolen Sloten. Vanaf de Lemsterpoort zelf heb je ook een prima uitzicht, onze peuter aanschouwt het met veel plezier en sprint naar de korenmolen van Sloten. De schandpaal die bij de Lemsterpoort werd vroeger gebruikt en is een foto waard, hij is namelijk nog steeds functioneel!

Slenteren langs meer gezellige plekjes

Molen de Kaai is helaas niet open als wij in Sloten zijn, ik heb me laten vertellen dat een bezoek anders zeker de moeite waard is. In plaats daarvan slenteren we door de straatjes, slingeren de kids aan een touw in een boom, lopen we langs de Sint-Fredericuskerk en zien we het kanon en de waslijntjes. En ‘not to be missed’ hebben we ons laten vertellen: de fontein van Sloten. 11Fountains zijn immers de groep fonteinen die in de elf Friese steden geplaatst zijn en wat de stadjes met elkaar verbindt. Hoewel we niet extreem onder de indruk zijn van de fontein in Sloten, wil je hem wel gezien hebben. We hadden hem achteraf al gezien toen we vanaf de parkeerplaats naar Museum Sloten liepen, maar hem zelf niet als bijzonder aangemerkt. Oeps…

Onze vingers aflikken bij de burgers van Mallemok

Het terras buiten bij Brasserie de Mallemok lacht ons al toe aan het eind van onze rondleiding door Sloten. De oplossing van de speurtocht hebben we gevonden dus de speurtocht moeten we straks even inleveren bij Museum Sloten om onze prijs te verzilveren. Terwijl de kinderen naar de speeltuin sprinten, zoeken wij een plekje in de gezellige tuin voor deze bijzondere boerderij in hartje Sloten. Je kunt je als restaurant bijna geen mooiere plek wensen dan dit. Uitzicht op de haven, een fantastische inrichting en als je daar de passie voor eten van allebei de eigenaren bij optelt dan snap je dat je hier heerlijk kunt eten.

Warm gerookte zalm, runder brisket, pulled pork en sukade zijn nog maar een paar voorbeelden van al het lekkers hier. Alle producten komen uit eigen stokerij en van de BBQ Smoker. Die burgers lachen naar ons en MOETEN wij proeven. Onze oudste wordt helemaal blij van zijn biologische runderburger die is gegrild op de houtskoolgrill en wordt geserveerd inclusief spek en gesmolten oude kaas. Onze peuter eet een lekker kindermenu met een visje en verse frites. Dit zijn echt heerlijke frites, daar is niets aan gelogen. Wat zijn wij blij dat onze kinderen van die lekkerbekjes zijn, uit eten gaan is gewoon echt een feestje samen!

Wij likken onze vingers af als we onze burger met warm gerookte zalm en een frisse venkelsalade te lijf gaan en ook de brisket burger kunnen niet weerstaan. We delen onze burgers, zodat we allemaal kunnen proeven van al het lekker. Dit is een restaurant om voor om te rijden en zeker weten een terugkomertje!

Sloten wil je gezien hebben!

Kiezen is altijd moeilijk, maar na het zien van meerdere stadjes in Zuidwest Friesland kan ik je één ding op het hart drukken: Sloten wil je gezien en beleefd hebben. De sfeer hier is heerlijk en vooral in de ochtend als het nog niet drukker wordt met toeristen, fietsers en zeelieden (!) is het heerlijk om dit vestingstadje te zien ontwaken. Op je bucketlist ermee als je naar Waterland van Friesland gaat. Als je gaat lunchen bij de Mallemok dan kunnen de kids spelen terwijl je zelf bijkomt.

Mijn tip: start vroeg in Sloten, trek zeker een halve dag uit voor dit leuke stadje inclusief lunch en ga na een vroege lunch door naar Sybrandy’s Speelpark of neem bij goed weer je zwemspullen mee. Dan kun je daarna nog even verder genieten!