
ORS (Oral Rehydration Salt)
ORS (Oral Rehydration Solution) is een essentieel middel om uitdroging te voorkomen bij diarree, overgeven of extreme transpiratie. Op reis – en vooral met kinderen – is het slim om altijd een voorraadje ORS in je medicijnenkast te hebben. Kinderen kunnen sneller uitdrogen dan volwassenen, en dat gebeurt natuurlijk nooit op een handig moment.
Wat is ORS?
ORS is een mengsel van zouten en suikers dat je oplost in schoon water. Het helpt je lichaam om vocht beter op te nemen en vast te houden, waardoor de vochtbalans op een natuurlijke manier wordt hersteld. Dit is vooral belangrijk bij:
- Diarree of reizigersdiarree
- Overgeven
- Ernstige transpiratie door hitte of inspanning
ORS helpt tegen uitdroging en is verkrijgbaar met een smaakje (aanrader!). Het is een zakje met zouten en suikers dat je oplost in gekookt water of water uit flessen, oftewel: schoon drinkwater, liefst gefilterd. Als je ORS twee dagen gebruikt dan moet je echt verschil gaan merken, anders is het zeker tijd om naar een arts te gaan. Bij twijfel geldt sowieso dat je altijd naar een arts moet gaan, zeker met een kind.
Waarom is ORS zo effectief?
Soms wordt gedacht dat frisdrank, appelsap of bouillon een goed alternatief is bij uitdroging, maar dat klopt niet helemaal:
❌ Cola bevat veel te veel suiker en te weinig zout.
❌ Bouillon heeft juist te veel zout en te weinig suiker.
✅ ORS heeft de juiste balans van natrium, kalium en glucose om het lichaam optimaal te hydrateren.
ORS en kinderen: wanneer moet je alert zijn?
Bij kinderen kan uitdroging snel optreden, vooral bij aanhoudende diarree of overgeven. Let op deze signalen van uitdroging:
- Extreme dorst
- Droge mond en droge ogen
- Sufheid of prikkelbaarheid
- Weinig of geen plas
- In ernstige gevallen: verwardheid of flauwvallen
Heb je te maken met een baby met waterdunne diarree, sufheid of koorts? Raadpleeg dan altijd direct een arts! Er zijn een aantal doelgroepen die extra op hun hoede moeten zijn voor uitdroging, omdat ze een verhoogd risico hebben zoals baby's, kleine kinderen, zwangere vrouwen en ouderen. Drink bij uitdroging vooral geen limonade met prik of te koude dranken, dat is vragen om problemen. Ben voorzichtig met vruchtensap en drink bij voorkeur druivensap.
Hoe gebruik je ORS?
Volgens de nieuwste richtlijnen is het aanbevolen om bij kinderen per waterdunne ontlasting 10 ml per kilogram lichaamsgewicht ORS te geven (maximaal 250 ml). Bij overgeven is dit 2 ml per kilogram lichaamsgewicht per keer.
Zelf ORS maken: kan dat?
Hoewel ORS in zakjes het betrouwbaarst is, kun je in noodgevallen zelf een oplossing maken met ingrediënten die je bijna overal ter wereld vindt:
- 8 afgestreken theelepels suiker
- 1 afgestreken theelepel zout
- 1 liter schoon (gefilterd of gekookt) water
Voor een betere smaak en extra kalium kun je een scheutje sinaasappelsap of citroensap toevoegen. Let op: de oplossing mag niet zouter smaken dan tranen, anders is de verhouding niet goed! Ik zou dit echt alleen in noodgevallen aanraden, maar dan kan het wel echt nuttig zijn weten we helaas uit eigen ervaring.
ORS bij baby's: mag dat? Ja, maar in beperkte hoeveelheid. Voor baby’s met diarree geldt eigenlijk op reis dat je het best naar een arts kunt gaan. Neem met kleintjes ALTIJD het zekere voor het onzekere. Heeft je baby sufheid, koorts of spuugt hij alles uit? Wacht niet en zoek direct medische hulp!
Verkrijgbaarheid van ORS
Je kunt ORS zonder recept kopen bij de apotheek of drogist, zowel in Nederland als in het buitenland. Houd er rekening mee dat de prijzen flink kunnen variëren. Let er bij buitenlandse merken op dat ze de juiste zout-suikerverhouding hebben.
Uit recent onderzoek blijkt dat verdunde appelsap een goed alternatief kan zijn voor ORS bij lichte uitdroging bij kinderen, omdat ze dit vaak makkelijker drinken.
ORS tegen diarree, overgeven en een kater
Misschien wel de meest bekende toepassing van ORS is tegen diarree. Ben je op vakantie en heb je diarree? Vraag de locals om een paardenmiddel, je zult verbaasd zijn waar zij mee komen en wat er kan helpen. Wij dronken bijvoorbeeld al extreem sterke koffie met citroen erin uitgeperst en we aten een mix van rijst, yoghurt en banaan. We denken vaak wel aan uitdroging als we diarree hebben, maar niet altijd bij overgeven of als je een kater hebt bijvoorbeeld. Ben je bewust van de verschijnselen van uitdroging en handel bij twijfel altijd: bel een arts!
Hoe herken je uitdroging?
Je weet dat je ORS moet gebruiken als je last hebt van de volgende symptomen:
- Extreme dorst
- Droge ogen
- Droge mond
- Sufheid
- Minder plassen
- Verwardheid
- Flauwvallen (in extreme gevallen en bij hoge temperaturen)