Een dag terug in de tijd met gids Ole
Op de terugweg van onze reis door Zuid-Noorwegen en het Setesdal gaan we richting de kust waar we twee nachten in een longhouse in Lista verblijven, voor we de ferry nemen in Kristiansand. Vanuit Lista bezoeken we het mijndorpje Knaben en kustplaatsje Flekkefjord. Beide plekken zijn op de kaart niet groot, maar hebben een rijke geschiedenis, waar zelfs de Hollanders in voorkomen. We zijn benieuwd naar de verhalen en gaan een dag op pad met Ole, die ons heel veel kan vertellen over de regio die we bezoeken.
Knaben, klein mijndorp met rijke geschiedenis
Het is alsof we een dag met onze opa op stap gaan, wanneer we de vriendelijke 76-jarige Ole een ferme hand geven en hij ons hartelijk begroet. We gaan een dag samen op pad en onze eerste bestemming is het mijndorp Knaben. Knaben ligt op 100 kilometer van Lista. Het is wederom een prachtige en bijzondere weg om te rijden langs de bergwanden met enorme ijspegels, de deels bevroren rivier en overal om ons heen besneeuwde bomen. Wel zijn we blij dat we halverwege met Ole in Kvinesdal afgesproken hebben, om met zijn 4wheel drive verder te rijden over de door sneeuw gepolijste gladde weg. Onderweg vertelt Ole ons in het Engels bijna in één stuk door over de geschiedenis van Knaben. Hij is opgegroeid in de omgeving en heeft veel leuke anekdotes te vertellen. Knaben is een klein dorp, maar de mijn zorgde ervoor dat het in de Tweede Wereldoorlog een hele belangrijke plek was die door de Duitsers goed verdedigd werd met grote vestingwerken. Toch werd de mijn twee keer gebombardeerd door de geallieerden. In de mijn werd molybdenum gewonnen, een mineraal dat gebruikt werd als versterker van staal, voornamelijk gebruikt in de wapenindustrie.
Ontdekkingen bij de mijn en het Gruvemuseum
De mijn zelf kan nog steeds met een gids bezocht worden. In de zomer zijn er vaste openingsdagen en -tijden, buiten deze tijden kan vooraf contact opgenomen worden met de organisatie en als je geluk hebt dan is er een gids beschikbaar. Op het moment van ons bezoek tijdens de kerstvakantie, heeft het enkele dagen hard gesneeuwd en wanneer wij voor de deur van de mijn staan, gaat deze door de sneeuw die er achter gevallen is helaas niet open. Ook dat hoort bij een wintervakantie en geeft ons een reden om in de zomer nog eens terug te komen.
De verborgen schatten van het Gruvemuseum
Vlak bij de mijn is ook een klein museum te bezoeken. Het Gruvemuseum is gevestigd in een gebouw waar op de begane grond meer over de mijn en geschiedenis ervan te zien is. Ole laat ons onder andere een maquette van het gebied zien en de verschillende manieren waarop het molybdenum uit de mijn gehaald werd. Dit moet zwaar werk geweest zijn, te zien aan het eenvoudige gereedschap dat de medewerkers tot hun beschikking hadden. Dan hebben de administratieve medewerkers op kantoor het makkelijker gehad. Het kantoor van de medewerkers en de manager staan er nog precies zo bij als toen er gewerkt werd. Een stempelkussen en typemachine kunnen zo weer gebruikt worden, wanneer de kerstvakantie voorbij is.
Op de bovenverdieping van het museum, is te zien hoe de manager van de mijn en zijn vrouw er gewoond hebben. Hier is het ook alsof de tijd heeft stilgestaan en de bewoners ieder moment weer binnen komen lopen.
Het museum is in de zomer dagelijks enkele uren geopend. Buiten de openingstijden kun je vooraf contact opnemen met de organisatie via de website. Als je geluk hebt dan is er een mogelijkheid om het museum tóch te kunnen bezoeken. Contactgegevens zijn te vinden op deze pagina over het Gruvemuseum in Knaben.
Een verzamelaar van geschiedenis
Ole vertelt ons in de auto al dat hij een verzamelaar is. Vooral spullen die met de geschiedenis van de omgeving Knaben te maken hebben, hebben zijn interesse. Ole bewaart zijn inmiddels omvangrijke verzameling niet thuis, maar in een speciale ruimte die deel uitmaakt van het campinggebouw in Knaben. Het is geen officieel museum, maar Ole is altijd bereid om bezoekers te ontvangen. Geef hem vooraf een belletje als je in de buurt bent en probeer zeker met hem af te spreken. Gepassioneerd zal hij zijn verhalen en kennis delen. Ole is te bereiken via: 0047 900 46 460.
Flekkefjord, een stukje Holland in Zuid-Noorwegen
Vanuit Knaben rijden we samen met Ole terug naar de kust. Onze tweede bestemming is het kustplaatsje Flekkefjord. We komen net voor het donker wordt aan. De dagen in Zuid-Noorwegen zijn kort in de winter, rond 10 uur wordt het echt licht en rond 16 uur begint het al met schemeren. Hou hier zeker rekening mee, wanneer je bij daglicht plekken wilt bezoeken.
Hollanderbyen, een stap terug in de tijd
Bij het binnenrijden van het centrum van Flekkefjord zijn we alle drie meteen enthousiast. Het is een schattig centrum met smalle straatjes en wit geschilderde huisjes. Het is alsof we op een filmset rondlopen, maar het is echt. We lopen in het Hollandse kwartier “Hollanderbyen” en Jeff Olsen, werkzaam in het Flekkefjord Museum, heeft zich bij ons gevoegd. Enthousiast vertelt hij over hoe Hollandse schepen hier vroeger in de 15e en 16e eeuw naartoe voeren en zeelieden enkele dagen in de stad verbleven, terwijl hun schip uit- en weer ingeladen werd. Hollanderbyen, wat deels het huidige centrum van de stad is, was een levendige schippersbuurt. Straten zijn er smal, mensen verbleven hier steeds maar enkele dagen, brede straten waren niet nodig. Er was hier nog geen riolering, langs de huizen liep een open riool richting zee. We kunnen ons goed voorstellen hoe het geroken zou hebben in die tijd. Het is ontzettend leuk om door de staten te lopen en boeiende verhalen van een gids te horen. Contacteer voor de mogelijkheden het Flekkefjord Museum om te horen of er een gids beschikbaar is.
Flekkefjord Museum, interactief en leerzaam voor het hele gezin
In het centrum van de stad, zit het leuke Flekkefjord Museum waar je meer over de geschiedenis van Flekkefjord te weten komt. Tijdens een wintervakantie in Zuid-Noorwegen is een binnenactiviteiten zo nu en dan wel fijn om op te warmen en volgens onze Jeff, regent het ook veel in Flekkefjord. Het weer is dus net als in Holland. Prettig om dan ergens binnen wat leuks te doen met het hele gezin. Het Flekkefjord Museum is daar de ideale plek voor. Het is een interactief museum, waar je via touchscreens en koptelefoons informatie in het Engels kunt lezen en horen. Heel leuk dat je in een museum een keer wel wat aan mag raken. Maar sommige dingen zijn alleen voor stoere kinderen weggelegd, want om de touchscreens aan te kunnen raken moet je op een glazen vloer lopen, die je uitzicht geeft op het water en de boot die onder het museum ligt. Als je vervolgens buitenom loopt, kun je de boot ook van andere kanten bekijken.
Behalve naar verschillende dingen kijken en luisteren, kun je ook zelf met zijn allen aan de slag. In de werkplaats van het museum worden workshops gegeven voor kleine kinderen, maar ook voor tieners. Ouders mogen er gezellig bij blijven om te helpen of zelf wat te maken. Zo zou Fleur aan “rosemaling”, decoratief bloemen schilderen, kunnen doen. Bij deze manier van schilderen worden verschillende houten voorwerpen zoals servetringen, doosjes, bekers en meubels decoratief beschilderd. Deze vorm van kunst is in Noorwegen ontstaan. Wij bezoeken het museum pas na sluitingstijd en kunnen geen houten vogeltje meer beschilderen, maar we mogen wel een mooie uitkiezen om mee naar huis te nemen.
Het museum is in de zomermaanden dagelijks geopend, behalve op zondagen. De workshops worden gegeven op zaterdagen. Echter is ook hier de mogelijkheid om het museum buiten de reguliere openingstijden te bezoeken. Contacteer vooraf het Flekkefjordbanen Museum voor de mogelijkheden.
In Flekkefjord mag je fietsen op het spoor!
Tenslotte bezoeken we het Flekkefjordbanen museum. Een klein museum waarin het voormalige treinstation als miniatuur nagebouwd is en waar kinderen hun eigen spoorbaan aan kunnen leggen op de speeltafel. Maar dit is niet het enige wat er te zien en te doen is. Het leukste is, dat het museum het startpunt is van een fietstocht over het oude spoor! Op twee verschillende starttijden per dag, kun je op de fiets stappen om van station Flekkefjord naar station Sira te fietsen. Er kunnen twee ouders of grotere kinderen fietsen. Kleine kinderen kunnen op het stoeltje tussenin plaatsnemen. Dit lijkt ons enorm leuk om te doen en op een andere manier wat van de omgeving te zien. Jammer genoeg zijn wij hier pas als het al donker is en we vertrekken de volgende dag naar huis, maar zouden het anders zeker zelf met onze tiener gedaan hebben.
Meer informatie over de openingstijden en fietsmogelijkheden is te vinden op de website van Flekkefjordbanen. Contacteer het museum voor mogelijkheden buiten de reguliere openingstijden.
Dineren in een Grand Hotel met een fish & chips of een hamburger
We sluiten deze interessante dag in stijl af in het bekende Grand Hotel Flekkefjord. Het mooie hotel/restaurant valt direct op in de smalle straat. Wit geschilderde, zoals de rest van de huizen eromheen, maar groter van formaat en met een torentje op de hoek van het gebouw, is het mooie gebouw niet te missen. Ook van binnen is het mooi ingericht, zoals je in een grand hotel verwacht. Toch kun je er zeker met je gezin dineren. Er staan namelijk ook een hamburger en fish & chips op de kaart en er is een kindermenu. Voor ons is het een heerlijke afsluiting van een gezellige dag op pad met Ole en meteen ook het laatste diner van onze wintervakantie in Zuid-Noorwegen.
Overnachten direct aan zee in een longhouse
De laatste twee nachten van onze reis door Zuid-Noorwegen sluiten we, net als de start, af aan de kust. De besneeuwde bergen hebben we nu achter ons gelaten. We slapen op een unieke locatie, direct aan zee, in een longhouse dat luistert naar de naam The Longhouse Lista. De bouw van deze accommodatie is gebaseerd op hoe huizen in de regio 2000 jaar geleden gebouwd werden door de Vikingen. Ze bestaan vaak uit een leefgedeelte en schuur, waarbij het vee in de schuur in de winter zorgde voor extra warmte in het leefgedeelte. Daarnaast was het economisch beter om twee huizen samen te bouwen, dan ze gescheiden te houden. Wij vinden het in ieder geval een toffe accommodatie op een prachtige plek. Het is heel gaaf om grote (cruise)schepen voorbij komen, terwijl we aan het ontbijten zijn. We houden ervan om tijdens onze reizen op minimaal één bijzonder of extra mooie locatie te slapen. Dit is er aan de zuid Noorse kust zeker een!
In het appartement zit een keuken en zijn boven zes slaapplaatsen. De helft van de bedden is met een trappetje te bereiken en heeft een raam met uitzicht op zee. Op het moment dat wij er zijn, staat er een harde gure wind, maar wij liggen lekker warm onder het dekbed en slapen heerlijk.
Dit appartement is voor ons de locatie waarvandaan we Knaben, Flekkefjord, de Sirdal Huskyfarm en het zuidelijkste punt van Noorwegen Lindesnes bezoeken. Het is een prachtige uitvalsbasis en met maar 100 km naar Kristiansand een goed begin of eindpunt van je reis, wanneer je daar de ferry af komt of op gaat.
Niet te missen: Lindesnes, het zuidelijkste punt van Noorwegen
Ik heb zelf iets met vuurtorens, op één of andere manier trekken ze mij aan en vind ik ze fotogeniek. De laatste stop die wij maken voor we naar de ferry in Kristiansand rijden is Lindesnes. Dit is het meest zuidelijke plaatsje in Noorwegen. Daar moesten we zeker even naartoe tijdens onze winterreis in Zuid-Noorwegen. Omdat we op tijd bij de ferry moeten zijn, is het een bliksembezoek. Vanaf de parkeerplaats is het enkele besneeuwde en gladde traptreden omhoog, terwijl de wind guur om onze oren blaast. De vuurtoren is open en vanaf boven heb je een mooi 360° uitzicht over zee en het besneeuwde landschap waar we doorheen gereden zijn. We zijn blij dat we de omweg gemaakt hebben. Erna rijden we namelijk ook nog een mooie route direct langs de zee, voor de de snelweg richting Kristiansand op draaien. Het is een bijzonder mooi einde van onze wintervakantie door Zuid-Noorwegen.
Dit artikel is tot stand gekomen door een samenwerking met (een van onze) partners. Dit stelt ons in staat om gratis reisverhalen en tips te delen op KleineWereldreiziger.nl . We werken enkel met partners die onze redactionele vrijheid respecteren.